Luzerne oogsten

Hoewel luzerne kan worden gebruikt voor beweiding, is inkuilen het meest interessant. Luzerne is zeer geschikt als kuilvoer of hooi, en zelfs voor zero-grazing-systemen (waarbij de dieren vers gemaaid voeder krijgen). Er is geen eenvoudig antwoord op de vraag wat het beste maaimoment is. Bij luzerne staan opbrengst en kwaliteit altijd nauw met elkaar in verband. Van de vroege tot volledig bloei daalt de verteerbaarheid 1% per dag. Dat betekent dat vroeg maaien (voor de bloei) resulteert in een hoge kwaliteit, maar lage opbrengst. Aan de andere kant resulteert het oogsten tijdens het hoogtepunt van de bloei in een hoge opbrengst, maar een lagere kwaliteit.

Daarnaast hebben beslissingen inzake het maaimoment invloed op de standvastigheid. De hergroei van luzerne is in grote mate afhankelijk van de beschikbaarheid van in de wortel opgeslagen voedingsreserves. Alleen aan het begin van de bloeiperiode zijn er voldoende reserves aanwezig voor een goede hergroei van het gewas. Dus te vaak te vroeg maaien leidt tot een slechtere gezondheid van de planten en meer onkruidgroei.

Timing en planning

Het optimale moment om luzerne te maaien is wanneer 5 tot 10% van de planten bloeien (vroege bloei). Dat is het moment dat meer dan de helft van de planten nieuwe scheuten heeft.
Voor een maximale kwaliteit is het beste maaimoment vóór het bloeien, tot de knoppen bijna opengaan. Dit zal de planten op het perceel te veel uitputten, daarom wordt geadviseerd om de planten ten minste één keer te laten bloeien, in de tweede helft van het seizoen. Op die manier kunnen er genoeg reserves in de wortels worden opgeslagen.
Voor een maximale opbrengst (bijvoorbeeld voor hooi) kan het beste halverwege de bloei (50% in bloei) worden gemaaid.
Het maaimoment baseren op de groeifase in plaats van op de kalender, geeft een meer consistente opbrengst en kwaliteit.
Luzerne is gevoelig voor rijschade, daarom wordt maaien bij nat weer afgeraden.

Herfstoogst

Het is belangrijk om de laatste maaibeurt in het najaar goed te timen. Indien Vlaamse rassen (rassen met rustperiode) worden gebruikt, moeten de planten genoeg wortelreserves hebben voordat ze in het najaar de rustperiode ingaan. Om die reden wordt afgeraden om in het najaar te vaak te maaien. Als vuistregel kan worden aangehouden om één maand niet te maaien (beste: september) om de gezondheid van de planten te waarborgen. Het is ook mogelijk om heel laat in het najaar te maaien en de luzerne de winterrust in te laten gaan met kale stoppels in plaats van met nieuwe scheuten. Bij nat weer kunt u ook de laatste cyclus beweiden of als vers voeder voeren.

Stoppellengte

6 cm in de fase vóór de bloei.
7 - 10 cm in alle andere fasen.
Te kort maaien kan de kronen en nieuwe scheuten beschadigen.

Drogen

Na het maaien is het van belang dat het gewas snel droogt, zodat de kwaliteit wordt behouden en drogestofverliezen worden voorkomen. Omdat luzerne moeilijk droogt wanneer de zon niet schijnt, moet vroeg op de dag worden gemaaid, zodat er genoeg tijd is voor het drogen. Het droogproces kan op verschillende manieren worden versneld:

Gebruik een maaier met kneuzer. Deze machine kneust de luzerne licht, zonder bladverlies. Voor hooi en voordroog is altijd een kneuzer nodig.
Brede zwaden van >70% van de maaierbreedte. Hiermee krijgt het gemaaide gewas meer lucht en zonlicht. Voor kuilvoer is dit meestal voldoende om snel genoeg te drogen.
Afgeraden wordt om gebruik te maken van een gewone (gras)keerder, omdat dit leidt tot meer bladverlies en dus een lager eiwitgehalte. Als het gewas moet worden geharkt voordat het wordt gehakseld of in balen wordt geperst, moet dit worden gedaan met een lage frequentie (tpm) en een hoge rijsnelheid van de tractor.

Kuil en hooi

Het optimale drogestofgehalte van kuilluzerne is tussen de 30 en 40%. In de meeste gevallen kan dit binnen 24 uur worden bereikt. Op zonnige, hete dagen kan luzerne zelfs op dezelfde dag worden gemaaid én geoogst. Voor het beste kuilvoer is het aan te raden het gewas te hakselen tot een lengte van 30-40 mm. Om de lucht te verwijderen moet de luzerne worden samengeperst in een silo. Als stelregel kan één zware laadschop per 15 Mton droge stof kuilvoer per uur worden gebruikt. Vanwege het lage suikergehalte en de potentieel aanwezige stikstof, wordt altijd aangeraden om tijdens het inkuilen van luzerne een inkuiladditief te gebruiken.

Luzerne is ideaal voor het maken van hooibalen of voordroogbalen. Om een hoger drogestofgehalte te krijgen moet de luzerne langer drogen. In dat geval moet zorgvuldig met het gewas worden omgegaan, omdat de drogere planten makkelijk hun blad verliezen.

Het is van essentieel belang dat de zware machines zo weinig mogelijk schade aanbrengen aan de luzerne die nog op de akker staat en aan de bodem. Maak daarom zoveel mogelijk gebruik van dezelfde rijpaden en zorg ervoor dat volle trekkers niet dwars over het veld rijden.

Luzerne rassen

Barenbrug biedt verschillende luzernebrassen aan die zijn afgestemd op de verschillende klimaatzones. Elk ras heeft zijn eigen kenmerken die passen bij de verschillende omstandigheden.

terug