Eiwit is duur. Dat is mooi voor de melkprijs, maar vervelend als het eiwit als voergrondstof aangekocht moet worden. Hoe kan je de aankoop van eiwit beperken, en toch veel melkeiwit produceren? In dit artikel krijgt u inzicht in de invloed die planten en de bodem hebben op de productie en melkeiwit én ook in het geheim van de koe.

Lange wortels voor veel graseiwit
Lange wortels en een goed ontwikkeld wortelstelsel, ‘doorzoeken’ de gehele bodem op water en voedingsstoffen. Een standaard Engels raaigras benut 40 tot 80 procent van de aanwezige stikstof in de bodem. Speciale mengsels – zoals Structuur met Nutrifibre – benutten zelfs 96 procent van de stikstof en zetten dit om naar graseiwit.

Vlinderbloemigen in gras
Om de eigen eiwitproductie te verhogen, kan het grasland ook verrijkt worden met vlinderbloemigen (klaver, luzerne, erwten of wikken). De wortels van deze planten werken samen met rhizobiumbacteriën in de bodem. Ze halen stikstof uit de lucht en zetten dit om in planteneiwit. Deze planten voorzien de buurplanten (het gras) ook van stikstof. Met behulp van de vlinderbloemigen kan een veehouder meer eiwit maken dan waarvoor hij bemest heeft.

Het geheim van de koe
Maar er is nog een ander geheim wapen waarmee een melkveehouder de eiwitproductie op zijn bedrijf kan verhogen. Dat is de koe. De koe doet dat met behulp van zijn vier magen. In de eerste maag (de pens) zitten allerlei organismen die celwanden kunnen afbreken. De belangrijksten zijn de pensbacteriën die bij een hoge pens pH van 6,5 zeer efficiënt celwanden kunnen afbreken. Daarvoor hebben ze wel een stikstofbron nodig. Die stikstofbron is onbestendig eiwit en ook ammoniak uit het eigen gras of het eigen ruwvoer. Pensbacteriën maken per kilogram fermenteerbare organische stof tussen de 30 gram en 210 gram bestendig bacterieel eiwit. Deze bacteriën worden later in de darm afgebroken en omgezet in melkeiwit. Dit bacterie-eiwit is de goedkoopste bron van eiwit. Als de productie van bacterieel eiwit efficiënt verloopt, is er maar weinig sojaeiwit nodig om de koeien veel melkeiwit te halen produceren.

Bacteriën goed verwennen
Pensbacteriën hebben echter een hekel aan bedorven voer. Vooral schimmels remmen de bacteriegroei en verlagen de melkeiwitproductie van de koe. Veehouders moeten de bacteriën in de pens van de koe daarom goed verwennen. Met het inkuilmiddel Bonsilage Plus kunnen veehouders de schimmeldruk in voer met een factor duizend verlagen. Hierdoor blijft het ruwvoer van hoge kwaliteit en is de koe in staat om meer melkeiwit te produceren.